Τετάρτη 23 Απριλίου 2014

Το πρώτο ρομπότ στην ιστορία της ανθρωπότητας




Κατασκευάστηκε από τον αρχαίο Έλληνα μαθηματικό Αρχύτα
Στις μέρες μας όλοι καταλαβαίνουμε τι πάει να πει η λέξη «ρομπότ» και έχουμε μια εικόνα για το πώς μπορεί να μοιάζει και τι μπορεί να κάνει, είτε επηρεαζόμενοι από τις ταινίες επιστημονικής φαντασίας, είτε μαθαίνονται νέα που σχετίζονται με τις τεχνολογικές εξελίξεις.
Τι είναι τα ρομπότ
Ένα ρομπότ είναι μια μηχανική συσκευή η οποία μπορεί να υποκαθιστά τον άνθρωπο σε διάφορες εργασίες. Μπορεί να δράσει κάτω από τον απευθείας έλεγχο ενός ανθρώπου ή αυτόνομα κάτω από τον έλεγχο ενός προγραμματισμένου υπολογιστή.
Τα ρομπότ μπορούν να χρησιμοποιηθούν ώστε να κάνουν εργασίες οι οποίες, είτε είναι δύσκολες ή επικίνδυνες, για να γίνουν απευθείας από έναν άνθρωπο. Σε άλλες περιπτώσεις, χρησιμοποιούνται για να εκτελέσουν εργασίες ταχύτερα ή φθηνότερα απ’ ότι ο άνθρωπος. Έτσι, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην αυτόματη παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων κάποιου προϊόντος και με χαμηλότερο κόστος.
Η λέξη ρομπότ προέρχεται από το σλαβικό robota που σημαίνει εργασία. Καθιερώθηκε ως όρος με την σημερινή του έννοια το 1920 από τον Τσέχο θεατρικό συγγραφέα Karel Čapek στο έργο του «R.U.R.» (Rossum’s Universal Robots), όπου σατιρίζει την εξάρτηση της κοινωνίας από τους μηχανικούς εργάτες (ρομπότ) της τεχνολογικής εξέλιξης και οι οποίοι τελικά εξοντώνουν τους δημιουργούς τους, αναφέρει η Wikipedia.
Πότε όμως δημιουργήθηκε το πρώτο ρομπότ;
Το πρώτο γνωστό ρομπότ στην ιστορία της ανθρωπότητας κατασκευάστηκε περίπου στο 400-350 π.Χ. από τον αρχαίο Έλληνα μαθηματικό Αρχύτα και ήταν ένα ατμοκίνητο περιστέρι.
Ο Αρχύτας είναι γνωστός ως ο «πατέρας της μηχανολογίας».
Κατασκεύασε το πουλί-ρομπότ από ξύλο και χρησιμοποίησε ατμό για να τροφοδοτήσει τις κινήσεις του. Κατάφερε να το κάνει να πετάξει για περίπου 200 μέτρα, προτού ξεμείνει από ατμό.
Δεν ήταν μόνο το πρώτο γνωστό ρομπότ, αλλά και μία από τις πρώτες καταγεγραμμένες φορές στην ιστορία, που ένας επιστήμονας μελετούσε τον τρόπο με τον οποίο πετούν τα πουλιά.
Ο Αρχύτας ήταν διάσημος φιλόσοφος, μαθηματικός, αστρονόμος, διοικητής, πολιτικός και στρατηγός.
Ανάμεσα στα πολλά επιτεύγματά του περιλαμβάνονται τα εξής: ήταν ο πρώτος που εφάρμοσε μαθηματικές αρχές στη μηχανική (αυτό που σήμερα είναι γνωστό ως μηχανολογία).
Επίσης, εξελέγη επί επτά συνεχόμενα χρόνια Στρατηγός, παρότι ο νόμος απαγόρευε σε όλους να πάρουν τη θέση αυτή για δεύτερη φορά. Όμως, καθώς δεν είχε χάσει ποτέ του καμία μάχη, οι συμπολίτες του αποφάσισαν να συνεχίσουν να το εκλέγουν ως κυβερνήτη της πόλης-κράτους τους, γράφει ο Daven Hiskey στο Today I Found Out.
Οι μαθηματικές εργασίες του επηρεάστηκαν βαθιά από τον Πλάτωνα και τον Ευκλείδη, μεταξύ άλλων.
Ο ίδιος έλυσε το πρόβλημα του «διπλασιασμού του κύβου», που είχε προτείνει ο Ιπποκράτης της Χίου, γνωστό και ως Δήλιο πρόβλημα που είναι ένα από τα τρία άλυτα γεωμετρικά προβλήματα με κανόνα και διαβήτη.
Ακόμη, έκανε μεγάλες προόδους στη θεωρία της μουσικής, χρησιμοποιώντας μαθηματικά για να καθορίσει διαστήματα τόνων στην εναρμονική κλίμακα εκτός από τα ήδη γνωστά στη χρωματική και διατονική. Και εκτός από αυτό έδειξε ότι ο τόνος ενός έγχορδου μουσικού οργάνου σχετίζεται με το δονούμενο αέρα.
Η μοίρα όμως δεν επιφύλασσε καλό τέλος για το μεγάλο διανοητή της ελληνικής αρχαιότητας.
Ο Αρχύτας πέθανε από πνιγμό σε ένα ναυάγιο, ενώ η σορός του ξεβράστηκε σε μια ακτή.

Οσοι υποδύθηκαν τον Ιησού....


Το άδοξο τέλος όσων υποδύθηκαν τον Ιησού: η «κατάρα» του ρόλου!


Το άδοξο τέλος όσων υποδύθηκαν τον Ιησού η «κατάρα» του ρόλου!

Όσοι ηθοποιοί ενσάρκωσαν τον Ιησού στην μικρή ή στη μεγάλη οθόνη δεν είχαν καλή επαγγελματική εξέλιξη.Κι αυτό ήταν το λιγότερο αφού πολλοί από αυτούς μετά τον ρόλο, είδαν την ζωή τους να αλλάζει δραματικά!
Η.Β Γουόρνερ
Η πρώτη ταινία για τον Ιησού ήταν «Ο βασιλεύ των βασιλέων» του Σεσίλ ντε Μιλ. Στο ρόλο ο Η.Β. Γουόρνερ, ο οποίος παραδόξως είδε την καριέρα του να απογειώνεται μετά την προβολή της ταινίας. Λίγα χρόνια μετά, το 1937, προτάθηκε και για Όσκαρ. Κάνοντας το μεγάλο απολογισμό το 1956, όταν σταμάτησε να κάνει σινεμά, δήλωσε ότι ο ρόλος του Ιησού έβλαψε την καριέρα του.
Τζέφρι Χάντερ
Χειρότερη ήταν η εξέλιξη του Τζέφρι Χάντερ, του Ιησού στην επανέκδοση της ταινίας «Ο βασιλεύς των βασιλέων», το 1961. Ενώ μέχρι τότε είχε μια πολύ καλή πορεία, μετά την ενσάρκωση του Ιησού και μάλιστα στη σημαδιακή ηλικία των 33 χρόνων το Χόλυγουντ τον απέρριψε. Κατά τη διάρκεια μιας αεροπορικής πτήσης έδειξε τα πρώτα συμπτώματα εγκεφαλικού. Νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο, αλλά όταν επέστρεψε στο σπίτι του, ένα δεύτερο εγκεφαλικό απέβη μοιραίο: έπεσε στο πάτωμα και έσπασε το κεφάλι του, με αποτέλεσμα να πεθάνει μία μέρα μετά από εσωτερική αιμορραγία. Ήταν μόλις 42 ετών.
Ενρίκε Ιραζόκι
Στο «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» του Παζολίνι ο πρωταγωνιστής Ενρίκε Ιραζόκι ήταν ένας μελαμψός Ιησούς που διαφοροποίησε την καθιερωμένη εικόνα του θεανθρώπου. Ο Ιραζόκι είναι πολύ γνωστός, αλλά όχι ως ηθοποιός, καθώς δεν κατάφερε ποτέ να κάνει καριέρα, θεωρείται ένας από τους διασημότερους σκακιστές, που γυρίζουν τον κόσμο και παίζουν με αντίπαλους.
Μαξ Φον Σίντοφ
Η παραγωγή της ταινίας «άγγιξε» το ποσό των 20.000.000 δολαρίων και ο Μαξ φον Σίντοφ προσφέρει μια συγκλονιστική ερμηνεία στο ρόλο του θεανθρώπου. Ο πρωταγωνιστής μπορεί να επιβίωσε μετά την απόφαση του να υποδυθεί τον Ιησού σε μία από τις πιο γνωστές ταινίες για το βίο και τα πάθη του θεανθρώπου, δυστυχώς όμως η ίδια η παραγωγή ήταν μία από τις πιο δύσκολες. Ο διευθυντής φωτογραφίας Γουίλιαμ Σ. Μέλορ έπαθε καρδιακή προσβολή, κατέρρευσε και πέθανε στο πλατό, προτού προλάβει κανείς να τον βοηθήσει. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων στην Αριζόνα χιονοθύελλα χτύπησε την περιοχή για πρώτη φορά έπειτα από 50 ολόκληρα χρόνια, θάβοντας ολόκληρα τα στημένα σκηνικά της Ιερουσαλήμ!
Γουίλιαμ Νταφόε
Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων ο Νταφόε τυφλώθηκε εντελώς στο ένα μάτι, λόγω μιας αλλεργίας που παρουσίασε από τις ίδιες τις σταγόνες που έπαιρνε. Ευτυχώς, λίγες μέρες μετά η όραση του επανήλθε. Ο ίδιος κάποια χρόνια μετά δήλωσε: «Ακόμα και σήμερα δεν μπορώ να πιστέψω ότι είχα το θράσος να πιστέψω ότι μπορούσα να ενσαρκώσω τον ίδιο τον Χριστό».
Ρόμπερτ Πάουελ
Ο άνθρωπος που μετέφερε τη ζωή και τα πάθη του Ιησού πιο πιστά στη μεγάλη οθόνη ήταν ο Ρόμπερτ Πάουελ, πρωταγωνιστής της σειράς «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» του Φράνκο Τζεφιρέλι. Ωστόσο, αν και θα περίμενε κανείς ότι μετά την υπερπαραγωγή του Τζεφιρέλι ο Πάουελ θα έχει μια λαμπρή καριέρα στο Χόλιγουντ, συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Ο Βρετανός ηθοποιός μετά τον «Ιησού από τη Ναζαρέτ» συνέχισε να δουλεύει σε βρετανικές τηλεοπτικές σειρές και ευρωπαϊκές ταινίες χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Οι παραγωγοί του Χόλιγουντ θεώρησαν ότι το κοινό τον έχει ταυτίσει τόσο με το ρόλο του Ιησού, που δεν θα μπορούσε ποτέ να τον δει να «αμαρτάνει» επί της μεγάλης οθόνης. Έτσι, όλες οι πόρτες έκλεισαν
.

Πέμπτη 3 Απριλίου 2014

Αρχαίες λέξεις που διασώζονται στην ποντιακή

Αρχαίες λέξεις που διασώζονται στην ποντιακή

Γράφει η 
Αρχοντούλα Κωνσταντινίδου 
φιλόλογος






Η ποντιακή διάλεκτος αποτελεί μία από τις τέσσερις διαλέκτους της νέας ελληνικής γλώσσας και είναι άμεση απόγονος της ιωνικής διαλέκτου της αρχαίας ελληνικής, καθώς Ίωνες από τη Μίλητο αποίκησαν τα παράλια του Εύξεινου Πόντου ξεκινώντας από τη Σινώπη και συνεχίζοντας με τα Κοτύωρα, την Κερασούντα και την Τραπεζούντα. 
Υπολογίζεται, λοιπόν, πως η αρχαία ιωνική διάλεκτος πρωτοακούστηκε στα παράλια του Εύξεινου Πόντου το 785 π.Χ., όταν κατοικήθηκε η Σινώπη. Η ελληνική ταυτότητα, τουλάχιστον για την Τραπεζούντα, επιβεβαιώνεται από τη μαρτυρία του Ξενοφώντα στην «Κύρου Ανάβαση», όπου περιγράφει την Τραπεζούντα ως «πόλιν ελληνίδα, οικουμένην εν τω Ευξείνω Πόντω, Σινωπέων αποικία». 
Η περιοχή του Πόντου αποτέλεσε το βορειοανατολικό άκρο, στο οποίο ομιλήθηκε η ελληνική γλώσσα. Και, χάρη στη γεωγραφική απόσταση του Πόντου από τη μητροπολιτική Ελλάδα, δεν επηρεάστηκε η ποντιακή από την κοινή νεοελληνική, διασώζοντας έτσι πολλούς τύπους της αρχαίας ελληνικής είτε ατόφιους είτε ελαφρά παραλλαγμένους.
Παρατηρούμε π.χ. πως αντίθετα με τη λατινική λέξη «τσεκούρι», που χρησιμοποιείται στη νέα ελληνική, η ποντιακή χρησιμοποιεί τη λέξη «αξινάριν», η οποία προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «αξίνη». Επίσης, για τη λέξη κόσα, που σημαίνει το μεγάλο δρεπάνι με το οποίο θερίζει κανείς όρθιος και είναι λέξη σλαβικής προέλευσης, η ποντιακή χρησιμοποιεί τη λέξη «κερεντή», η οποία βγαίνει από το ρήμα «κείρω» (κουρεύω). Η ποντιακή κρατώντας τη λέξη«μακέλιν», αντί για τη λέξη κασμάς, που χρησιμοποιούμε σήμερα, διατηρεί την αρχαία ελληνική λέξη «μακέλη», κι όχι τη λέξη «κασμάς» που είναι τουρκικής προέλευσης.
Το ίδιο συμβαίνει και με τη λέξη «ρούχο». Ενώ, δηλαδή, η ποντιακή χρησιμοποιεί τη λέξη «λώμα», που προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη «λώπη» (ένδυμα), η νεοελληνική χρησιμοποιεί τη σλαβική λέξη «ρούχο». Τέλος, για τη λέξη «τσουκνίδα», η οποία δεν είναι σίγουρο πώς προέκυψε ετυμολογικά στη νέα ελληνική, η ποντιακή χρησιμοποιεί τη λέξη «κνιδέα» και «κιντέα», διατηρώντας την αρχαία ελληνική ονομασία «κνίδη».
Ανάλογες σκέψεις προκαλούν και αρκετά ρήματα που διασώθηκαν στην ποντιακή, τα οποία η νέα ελληνική δεν τα κράτησε ή τα αντικατέστησε με άλλα. Π.χ. το ρήμα «κλοτσώ» αντικατέστησε το αρχαίο «λακτίζω», ενώ στην ποντιακή υπάρχει ως«λαχτίζω». Το «ριγώ», που παρέμεινε αυτούσιο στην ποντιακή από την αρχαία, στη νέα ελληνική αντικαταστάθηκε από το «κρυώνω». Ακόμη, το «κρούω»διατηρήθηκε ακέραιο στην ποντιακή, ενώ στη νέα ελληνική χρησιμοποιείται κυρίως το «χτυπάω».
Επιπλέον, τα ρήματα «φιλέω-ω» και «πονέω-ω» στη νέα ελληνική πήραν την κατάληξη «-άω-ώ», ενώ στην ποντιακή διατηρήθηκε η αρχαία κατάληξη «-έω-ώ». Το ρήμα «ικανέω-ώ» και «ικανέομαι-ούμαι», που δεν διατηρήθηκε στη νέα ελληνική, διατηρήθηκε στην ποντιακή και είναι το πολύ γνωστό μας «κανείται»(=φτάνει, είναι αρκετό). Το ίδιο συμβαίνει και με την Ευκτική Αορίστου β΄ του ρήματος «λαγχάνω», η οποία διατηρείται στην ποντιακή στο γ΄ ενικό για να εκφράζει πιθανότητα κι ευχή (π.χ. λάχ’ επορούν κι έρχουνταν), ενώ στη νέα ελληνική δεν διατηρήθηκε το ρήμα αυτό, παρά μόνο τα παράγωγά του, όπως: «λαχνός», «λαχείο», «λαχειοφόρος» κτλ.
Εκτός από πολλά ρήματα της αρχαίας ελληνικής, που διατηρήθηκαν ακέραια στην ποντιακή, υπάρχουν και αρκετά ουσιαστικά της αρχαίας που βρίσκονται εγγύτερα στην ποντιακή, απ’ ότι στη νέα ελληνική. Για παράδειγμα, η λέξη «φέγγος» (=φως στην αρχαία και φεγγάρι στην ποντιακή), καθώς και λέξεις: «ψύχος», «στέγος» «γέλος» (γέλως στην αρχαία). Εγγύτερα στην ποντιακή διάλεκτο είναι και οι λέξεις: «ωβόν» (αρχ. το ωόν, το αβγό) και «ωτίν» (αρχ. ο ους, του ωτός, το αυτί). Η διατήρηση όλων αυτών των αρχαϊκών στοιχείων στη γλώσσα των Ποντίων διατρανώνει πως η ελληνική συνείδηση παρέμεινε ακλόνητη κι επαυξημένη στον Πόντο, παρόλες τις εχθρικές επιθέσεις και τις προσπάθειες αφομοίωσης που δέχτηκε για πολλούς αιώνες από ξένους λαούς.
Πέρα, όμως, κι από αυτό, φανερώνει τον πλούτο και τη δύναμη που έχουν τα ιδιώματα της ελληνικής, τα οποία, δυστυχώς, σε προηγούμενες δεκαετίες αντιμετωπίστηκαν με περιφρόνηση και αδιαφορία, καθώς υπήρχε ο φόβος ότι οι ομιλητές τους θα αντιμετώπιζαν δυσκολίες επικοινωνίας κι ένταξης στο κοινωνικό σύνολο.
Ήδη μία πρώτη επιστημονική και οργανωμένη προσπάθεια για τη διδασκαλία της ποντιακής διαλέκτου έχει ξεκινήσει από τον Σύνδεσμο Ποντίων Εκπαιδευτικών και τα πρώτα αποτελέσματα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά κι ελπιδοφόρα για το μέλλον της ποντιακής. Ευχόμαστε κάτι ανάλογο να γίνει και για τις άλλες διαλέκτους και τα ιδιώματα της ελληνικής, γιατί το κάθε ένα από αυτά είναι πολύτιμο και η απώλεια, έστω και ενός, καθιστά την ελληνική γλώσσα φτωχότερη.



ΠΗΓΗ